Đường dây nóng: (Giờ hành chánh) (0251).388.3660
Do ảnh hưởng nặng nề của dịch COVID-19, trong 6 tháng đầu năm, tỷ lệ phát hiện bệnh nhân lao trên thế giới đã giảm 25%, tại Việt Nam tỷ lệ này cũng đã giảm 11%, cho nên từ nay đến cuối năm các đơn vị phải tăng cường cam kết chính trị và quyết […]
Do ảnh hưởng nặng nề của dịch COVID-19, trong 6 tháng đầu năm, tỷ lệ phát hiện bệnh nhân lao trên thế giới đã giảm 25%, tại Việt Nam tỷ lệ này cũng đã giảm 11%, cho nên từ nay đến cuối năm các đơn vị phải tăng cường cam kết chính trị và quyết tâm để thực hiện những mục tiêu đề ra.
Đây là yêu cầu của Chủ nhiệm Chương trình Chống lao Quốc gia PGS.TS Nguyễn Viết Nhung- Giám đốc BV Phổi Trung ương đối với các bệnh viện trong Chương trình Giao ban sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm và trọng tâm công tác 6 tháng cuối năm 2020 của Dự án phòng chống lao tổ chức sáng nay 17/8 tại Hà Nội và các điểm cầu trên cả nước.
*Tỷ lệ phát hiện ca bệnh giảm mạnh
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Nhung cho biết, kể từ khi được công bố là “Đại dịch toàn cầu” bởi Tổ chức Y tế thế giới WHO vào cuối tháng 1/2020, COVID-19 đã có tác động tiêu cực lớn đến sự phát triển của toàn xã hội, không chỉ Việt Nam mà trên toàn thế giới. Trong sáu tháng đầu năm, tỷ lệ phát hiện ca bệnh trên thế giới đang giảm tới 25%. Tổng số ca tử vong lao, HIV, sốt rét trên toàn thế giới ước tính là 2,4 triệu người, riêng tử vong vì lao đã chiếm 1,5 triệu ca. Nguyên nhân được cho rằng vì việc giãn cách xã hội nên nhiều người mắc bệnh lao không tiếp cận được dịch vụ hỗ trợ, dẫn tới tử vong.
WHO đã công bố kết quả của mô hình đánh giá tác động ngắn hạn của đại dịch COVID-19 lên số ca tử vong do lao trong năm 2020. Kết quả cho thấy rằng tử vong do lao sẽ tăng đáng kể trong năm 2020 và sẽ ảnh hưởng đến nhóm bệnh nhân lao dễ bị tổn thương nhất. “Nếu như tình hình phát hiện bệnh nhân trên toàn cầu giảm 25% trong vòng 3 tháng (so sánh với mức độ phát hiện trước khi xảy ra đại dịch), sẽ có thêm 190.000 ca tử vong do lao được dự báo (tăng 13%), nâng tổng số ca tử vong do lao lên khoảng 1,66 triệu ca vào năm 2020. Con số này tương ứng với mức tử vong toàn cầu do lao vào năm 2015, một bước lùi nghiêm trọng trong quá trình hướng tới mục tiêu của Hội nghị Cấp Cao Liên Hợp Quốc về Lao và Chiến lược thanh toán bệnh lao của WHO”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Nhung thông tin. Tại Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2020, số liệu phát hiện của Chương trình Chống lao Quốc gia có xu hướng giảm mạnh (11%) so với cùng kỳ năm 2019. Tổng số người được xét nghiệm X-pert MTB-Rif là trên 71.000 người, số bệnh nhân thu dung là 1.516, chỉ đạt 64,8% so với chỉ tiêu. Tỷ lệ điều trị thành công của lô bệnh nhân đăng ký điều trị Q1 và Q2 năm 2018 (đánh giá trên 1.468 bệnh nhân) đạt 70%, có phần cao hơn kết quả các lô bệnh nhân thu dung năm 2016, 2017 (ở mức 68%, 69%), tuy nhiên vẫn thấp hơn so với các năm 2014, 2015 (75%). Tỷ lệ bỏ điều trị tiếp tục ở mức cao (15,3%) và luôn ở mức cao trong các năm gần đây.
Tỷ lệ điều trị khỏi bệnh nhân lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học mới và tái phát được duy trì ở mức cao (85,1%), đạt chỉ tiêu của WHO, tuy nhiên chưa đạt được mục tiêu Chương trình chống lao Quốc gia đã đề ra là hơn 90%.
Hiện Việt Nam hiện vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao, đứng thứ 11 trong 30 nước có số người bệnh lao cao nhất trên toàn cầu, đồng thời đứng thứ 11 trong số 30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới.
* Mở rộng triển khai kiểm soát lây nhiễm lao
Mặc dù bị ảnh hưởng do đại dịch COVID-19 nhưng 6 tháng đầu năm, Chương trình chống lao Quốc gia vẫn duy trì mục tiêu triển khai công tác chống lao tại 100% số quận huyện và 100% số xã, phường. Tỷ lệ dân số được chương trình chống lao tiếp cận đạt 100%. Bên cạnh đó, mạng lưới chống lao tiếp tục được mở rộng và củng cố. Hiện nay 48/63 tỉnh, thành phố đã thành lập Bệnh viện phổi, Bệnh viện lao và bệnh phổi. Chương trình tiếp tục triển khai các hoạt động phát triển mạng lưới; đồng thời hỗ trợ tham mưu Bộ Y tế về cơ cấu tổ chức, hoạt động của 15 tỉnh không có bệnh viện chuyên khoa để đảm bảo nhân lực triển khai công tác chống lao. “Mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng các tỉnh thành cũng đã rất nỗ lực triển khai các hoạt động khi chấm dứt giai đoạn cách ly xã hội. Việc đạt 44,3% chỉ tiêu kế hoạch phát hiện cả năm và tỷ lệ phát hiện tất cả các bệnh nhân mới và tái phát 6 tháng đầu năm đạt 45,2% chỉ tiêu kế hoạch, đều là những con số rất đáng khích lệ đối với chương trinh. Tuy vậy, để đạt được chỉ tiêu kế hoạch năm 2020 và hướng đến mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030, trong 6 tháng cuối năm 2020, các địa phương cần tăng cường phát hiện chủ động, sử dụng tối đa xe XQ kỹ thuật số, phối hợp điều trị lao tiềm ẩn”, Chủ nhiệm Chương trình chống lao Quốc gia lưu ý. Chương trình cần tiếp tục duy trì triển khai các hoạt động thường quy và các lĩnh vực chuyên môn ưu tiên như lao kháng thuốc, lao trẻ em, lao/HIV, đẩy mạnh triển khai các can thiệp tích cực như phát hiện chủ động bệnh nhân lao cho các nhóm nguy cơ, cộng đồng dân cư tại các khu vực khó tiếp cận. Đồng thời tăng cường sàng lọc chẩn đoán, điều trị lao tiềm ẩn cho người tiếp xúc và các đối tượng nguy cơ, mở rộng triển khai kiểm soát lây nhiễm lao. Ngoài ra, không ngừng nghiên cứu áp dụng các công nghệ mới, thuốc mới, tiếp cận mới trong phòng chống lao tại Việt Nam./.
Lê Hảo
Nguồn: Cục Quản Lý Khám Chữa Bệnh BYT
