Tạo hình thân đốt sống gẫy qua da là một cuộc mổ không dùng dao kéo và thuốc mê, chỉ cần gây tê tại chỗ và chích kim chuyên dùng vào thân đốt sống rồi bơm cement sinh học từ 4-8ml để trám kín các đường gẫy xương vi thể trong thân sống. Sau 15-20 phút bơm, cement sẽ đông cứng và các mảnh nhỏ xương gẫy được găn kết với nhau thành một khối, không còn hiện tượng di lệch mỗi khi vận động và người bệnh sẽ hết đau.

Đốt sống gẫy hay xẹp thường gặp nhất trong bệnh lý loãng xương, gây ra cho bệnh nhân bị đau lưng, gù lưng, đi lại khó khăn hoặc không đi lại được. Gẫy xẹp đốt sống vùng lưng thắt lưng chiếm 70% trong tổng số 33 - 34 đốt sống của cơ thể.

Loãng xương là một bệnh lý mãn tính, âm thầm, từ từ bào mòn sức khỏe, làm giảm chất lượng cuộc sống và giảm tuổi thọ, có thể dẫn tới tử vong do biến chứng của gẫy xương.

Triệu chứng lâm sàng của loãng xương chỉ xuất hiện khi khối lượng xương giảm trên 30% với các biểu hiện đau xương, gẫy xương, và hội chứng chèn ép thần kinh.

Từ đầu thế kỷ 19, loãng xương được chú trọng nhiều và là mục tiêu hoạt động của tổ chức y tế thế giới (WHO), vì các trường hợp gẫy xẹp thân đốt sống do loãng xương có khả năng gây tàn phế vĩnh viễn và tử vong cao; tại Việt Nam loãng xương gây ảnh hưởng tới 1/3 số phụ nữ và 1/5 nam giới trên 50 tuổi. Tại Mỹ xẹp thân đốt sống xảy ra ở 25% số phụ nữ trên 50 tuổi và 40% phụ nữ trên 80 tuổi.

Từ những vấn đề trên mà tạo hình thân sống qua da bằng cement sinh học được phát triển rộng rãi.

Lịch sử tạo hình thân sống qua da được thực hiện đầu tiên 1985 tại Pháp, các bác sĩ bơm cement cho những bệnh nhân bị u máu thân đốt sống cổ, nhưng 1986  Deramond mới thực hiện thành công và hiệu quả. Năm 1995 được thực hiện tại Mỹ và năm 2000 tại Singapo . Năm 2001 các bác sĩ Mỹ đã thực hiện thêm phương pháp Kyphoplasty và cement được cho thêm chất cản quang vào để được nhìn thấy trên màn hình tăng sáng khi bơm, tránh các biến chứng cement tràn ra xung quanh thân sống.

Tại Việt Nam phương pháp này được thực hiện lần đầu tiên tại trung tâm Exson vào năm 2008.

Tại Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất Đồng Nai phương pháp này đã được áp dụng từ năm 2013 và cho tới nay kết quả thật đáng khích lệ, có nhiều bệnh nhân xẹp thân đốt sống, đau không đi lại được, sau khi bơm cement thân sống chỉ một hai ngày sau đó, họ đi lại bình thường và xin xuất viện.

Trường hợp nào cần bơm cement thân sống:

-  Gẫy xẹp đốt sống do loãng xương.

-  Gẫy lún đốt sống đơn thuần hoặc một  số trường hợp gãy lún nhiều mảnh.

-  U máu thân sống đã gẫy hoặc chưa gẫy thân đốt sống

-  Chống chỉ định các trường hợp gẫy xẹp thân đốt sống đã có chèn ép tủy hoặc rễ thần kinh.

Trang bị phẫu thuật:

-  Phải có bàn mổ xuyên thấu tia X và C-arm

-  Cement sinh học polymethylmethacrylate

Các bước tiến hành:

-  Chuẩn bị bệnh nhân : Bệnh nhân được thụt tháo để giảm bớt hơi và phân trong ổ bụng làm cho việc nhận định vị trí đốt sống dưới màn hình C-arm được dễ dàng.

-  Tư thế: Người bệnh được đặt nằm sấp trên bàn mổ - Xác định vị trí chân cung của đốt sống cần bơm cement trên C-arm. Da được gây tê và qua chỗ đó một cây kim truyền dùng đường kính 1.5 mm đươc chích vào thân đốt sống.

-  Kỹ thuật:

+ Kỹ thuật thực hiện được hướng dẫn liên tục qua màn hình tăng sáng C-arm

+ Đưa kim vào qua chân cung ở ¼ trên ngoài thân đốt sống trên bình diện phẳng.

+ Đầu kim vào tới 1/3 trước thân đốt sống trên bình diện nghiêng.

+ Cement sinh học lỏng được bơm liên tục vào thân sống từ syringer chuyên dùng qua cây kim đã được đưa vào thân đốt sống.

+ Trong quá trình bơm cement phải kiểm tra C-arm liên tục.

+ Sau khi bơm cement 15 phút thì rút kim và Cement sẽ đông cứng sau 20 phút.

+ Bệnh nhân được bơm cement thân sống sau 4 giờ có thể ngồi dậy và bênh nhân chỉ cần nằm viện từ 24-48 giờ là có thể xuất viện..

Lợi ích của tạo hình thân sống qua da:

-  Kỹ thuật đơn giản, nhẹ nhàng chỉ cần gây tê tại chỗ không cần gây mê.

-  Giảm đau nhanh, thời gian nằm viện và dưỡng bệnh ngắn.

-  Đối với các trường hợp gẫy xẹp thân sống do loãng xương thì tạo hình thân sống qua da bằng cement sinh học gần như là giải pháp duy nhất có hiệu quả trong giảm đau cho người bệnh.

-  Lưu ý: Đối với các trường hợp gẫy xẹp đốt sống do loãng xương thì tạo hình thân sống qua da chỉ là biện pháp giảm đau điều trị phần ngọn mà điều trị loãng xương phần gốc mới là căn bản ngăn ngừa các đốt sống khác có thể gẫy sẩy ra sau đó: